Urazy, objawy i metody leczenia łąkotki w kolanie

Jest wiele przyczyn urazów kolana. Bardzo często kontuzji ulega łąkotka znajdująca się w stawie kolanowym. Jakie są objawy jej uszkodzenia? Jak doprowadzić ją do pełnej sprawności? Czy operacja jest zawsze koniecznością?

Kontuzje łąkotki w stawie kolanowym

Łąkotka w kolanie to chrzęstno-włóknista konstrukcja o zarysie półksiężyca, która ma  6–7 mm wielkości. Ta długość sprawia, że pokrywa ona 2/3 powierzchni stawu. Znajduje się pomiędzy kością udową a piszczelem i stanowi jedną z najważniejszych części przegubu kolanowego. Cechą charakterystyczną łąkotki jest dopasowanie się do kształtu powierzchni stawowych.

Kontuzje łąkotki można podzielić na:

• Uszkodzenia łąkotki bocznej — znajduje się ona po zewnętrznej stronie przegubu kolanowego, powiązana jest swobodnie z torebką stawową i pokrywa większą powierzchnię kości piszczelowej. Jest bardziej ruchoma, a przez to mniej podatna na uszkodzenia;
• Uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej — znajduje się po wewnętrznej stronie przegubu kolanowego. Jest szczelnie zrośnięta z torebką stawową i mniej ruchoma, co jest przyczyną częstszych uszkodzeń.

Z wiekiem w łąkotkach wzrasta ilość włókien kolagenowych, spada ilość komórek oraz ich unaczynienie, co powoduje większą podatność na wystąpienie kontuzji.

Przyczyny i objawy uszkodzenia łąkotki w kolanie

Oto główne przyczyny, które powodują uszkodzenie łąkotki:

• zmiany zwyrodnieniowe;
• guzy znajdujące się w środku stawu;
• przeciążenia (nadmierna aktywność sportowa, nieprawidłowe wykonywanie niektórych ćwiczeń, np. przysiady, klęki);
• uszkodzenie więzadła połączone z urazem zgięciowo-skrętnym kolana;
• zaburzenia budowy łąkotki.

Objawy uszkodzenia łąkotki:

• opuchnięcie stawu;
• ostry ból kolana (nasilający się podczas chodzenia, klękania);
• słyszalne trzaski w kolanie;
• dolegliwości w stawie kolanowym;
• chybotliwość kolana;
• blokowanie kolana;
• usztywnienie kolana;
• ograniczony ruch wyprostu i zgięcia.

Do osób narażonych na częste urazy łąkotki wymagające leczenia ortopedycznego zalicza się sportowców i osoby starsze ze zmianami zwyrodnieniowymi.

Uszkodzona łąkotka w kolanie. Jakie są metody leczenia?

Uraz łąkotki zewnętrznej ma szansę na samoistne wygojenie (ze względu na dobre ukrwienie). Natomiast łąkotka wewnętrzna nie ma zdolności do samodzielnej regeneracji (minimalny stopień ukrwienia).

Do zdiagnozowana uszkodzonej łąkotki potrzebne są badania fizykalne, opis mechanizmu urazu, USG stawu kolanowego, rezonans magnetyczny, a w ostateczności artroskopia (umożliwia obejrzenie objętego procesem chorobowym stawu od środka z jednoczesnym wykonaniem zabiegów operacyjnych).

Leczenie łąkotki obejmuje jej usunięcie, naprawę lub zastosowanie leczenia zachowawczego (stosowanie środków farmakologicznych, chłodzenie, odpoczynek i odciążenie chorego stawu, rehabilitacja).

Co to jest artroskopia i na czym polega?

Artroskopia stawu kolanowego pozwala na ocenę wielkości i miejsca uszkodzenia. Podczas tego zabiegu wykonuje się:

• częściowe usunięcie uszkodzonego fragmentu łąkotki (ze względu na pełnione przez nią funkcje usunięcie całości łąkotki powinno być wykonywane w ostateczności);
• naprawę zniszczonej łąkotki (szycie uszkodzonego fragmentu i zawiązanie szwów na torebce stawowej, możliwe jest również zespolenie przy pomocy staplerów, kotwiczek biowchłanialnych lub zszywek);
• przeszczep łąkotki (stosuje się macierze kolagenowe, przeszczepy polimerów syntetycznych lub ścięgien).

Po operacji zalecane jest unieruchomienie na 3 do 6 tygodni oraz odpoczynek. Kontrolnie wykonywane jest USG, które pozwala monitorować postępy gojenia się łąkotki. Przy zastosowaniu rehabilitacji pełną sprawność ruchową odzyskuje się po mniej więcej trzech miesiącach od zabiegu.

Uszkodzenie łąkotki w kolanie — rehabilitacja

Rehabilitacja wymaga zastosowania profilaktyki przeciwobrzękowej po zabiegu (zastrzyki przeciwzakrzepowe, chłodzenie kolana, odpowiednie ułożenie kończyny). Dodatkowo pacjentowi potrzebny jest stabilizator, który ograniczy wykonywanie ruchów zgięcia i wyprostu stawu, a przede wszystkim unieruchomi rzepkę.

Inne metody rehabilitacji to:

• fizykoterapia;
• mobilizacja rzepki;
• masaż tkanek miękkich;
• kinesiotaping (plastrowanie);
• kinezyterapia (lecznicze ćwiczenia na łąkotkę).