USG dopochwowe – bezpieczne i bezbolesne badanie profilaktyczne umożliwiające ocenę wewnętrznych narządów płciowych

USG dopochwowe to badanie wykonywane przez lekarza ginekologa. Ultrasonograficzne badanie dopochwowe pozwala lekarzowi zobaczyć wewnętrzne narządy płciowe i sprawdzić, czy ich wielkość oraz struktura są prawidłowe. Dzięki badaniu można szybko wykryć patologiczne zmiany i wdrożyć odpowiednie leczenie.

USG dopochwowe jest badaniem profilaktycznym, które każda pełnoletnia aktywna seksualnie kobieta powinna mieć wykonane mniej więcej co dwa lata. Szczególnie regularnie należy je wykonywać mając już zdiagnozowane choroby układu rozrodczego. USG dopochwowe u dziewicy nie jest wykonywane. Zamiast tego lekarze wykonują USG przez powłoki brzuszne przy wypełnionym pęcherzu moczowym lub odbyt, jednak to właśnie badanie przez pochwę jest o wiele dokładniejsze i lepiej uwidacznia poszczególne narządy.

USG dopochwowe – co wykrywa?

Badanie USG może wykryć mnóstwo różnego rodzaju schorzeń narządów płciowych. Są to między innymi nieprawidłowości anatomiczne w ich budowie – np. tyłozgięcie lub przodozgięcie macicy. Badanie ultrasonograficzne przez pochwę uwidacznia również nieprawidłowości w budowie kości, mięśni miednicy i jej naczyń krwionośnych. Lekarz przeprowadzający badanie ocenia także, czy grubość endometrium jest właściwa dla danego dnia cyklu. USG dopochwowe wykryje też guzy jajnika, niektóre patologie szyjki macicy, mięśniaki macicy czy polipy w jamie macicy i inne zmiany. Badanie uwidacznia również niewłaściwe umiejscowienie wkładek wewnątrzmacicznych.

USG dopochwowe wykrywa ciążę we wczesnym stadium. Jeśli panie stają się szczęśliwymi posiadaczkami testu ciążowego z dwoma kreskami, warto udać się do lekarza w 6. tygodniu licząc od daty ostatniej miesiączki – wtedy pęcherzyk ciążowy powinien być już widoczny. Warto również dodać, że kolejne badania prenatalne z użyciem USG będą odbywały się już raczej przez powłoki brzuszne – na następne USG ciąży lekarz zaprosi w 11.–13. tygodniu.

USG transwaginalne – jak wygląda badanie?

Czy USG dopochwowe boli? Badanie przez pochwę nie jest bolesne, jednak u kobiet, które będą miały je wykonywane po raz pierwszy, może wzbudzać niepokój. Podczas pierwszego badania transwaginalnego pacjentka może odczuwać lekki dyskomfort, który szybko mija. Badanie trwa od kilku do kilkunastu minut. Lekarz je przeprowadzający zapyta o termin ostatniej miesiączki – przed rozpoczęciem badania należy go sobie przypomnieć.

Przygotowanie do USG dopochwowego nie jest uciążliwe ani długotrwałe. Zanim wejdziemy do gabinetu, należy odwiedzić toaletę i opróżnić pęcherz. Kobiety udające się na USG po raz kolejny powinny mieć ze sobą wynik poprzedniego badania. Przed badaniem pacjentka musi rozebrać się od pasa w dół. Następnie kładzie się na kozetce. Badanie jest przeprowadzane za pomocą specjalnej podłużnej głowicy o średnicy ok. 2 cm. Zanim zostanie ona wprowadzona do pochwy, lekarz nakłada na nią prezerwatywę i na czubku umieszcza odrobinę nawilżającego żelu. Dzięki niemu sonda bezboleśnie i szybko wprowadzana jest do pochwy. Lekarz porusza głowicą, aby zobaczyć poszczególne narządy płciowe pacjentki. Podczas badania robi im zdjęcia i mierzy je, aby sprawdzić, czy ich wymiary są prawidłowe. Po badaniu pacjentka otrzyma wynik w postaci zdjęć oraz opisu.

USG dopochwowe – wykorzystanie ultradźwięków w ginekologii

Przede wszystkim badania ultrasonograficzne są całkowicie bezpieczne dla człowieka. Do uzyskania obrazów narządów wewnętrznych wykorzystywane są fale ultradźwiękowe o nieszkodliwych natężeniach. Fale te są wytwarzane przez przetwornik piezoelektryczny i wysyłane w głąb badanych części ciała. Na swojej drodze mogą napotkać przeszkody w postaci jam wypełnionych płynem, zwapnień, pęcherzyków powietrza czy granic pomiędzy narządami. Pozostałe fale przechodzą dalej i odbiera je ten sam przetwornik. Otrzymany w ten sposób obraz jest szary z licznymi jaśniejszymi i ciemniejszymi punktami, które obrazują dane struktury w ciele.

USG dopochwowe – wskazania

Na badanie ultrasonograficzne kieruje lekarz ginekolog w celach profilaktycznych lub diagnostycznych. W niektórych przypadkach lekarz wykonuje badanie od razu w gabinecie, o ile jest tam dostępny ultrasonograf, w innych wydaje skierowanie, na podstawie którego pacjentka zapisuje się na badanie w odpowiednim terminie. O ile lekarz nie wskaże inaczej, na USG transwaginalne należy zapisać się kilka lub kilkanaście dni po okresie. USG dopochwowe przed samą miesiączką. USG dopochwowe wykonuje się, kiedy u kobiety występują następujące objawy:

• nieregularne i obfite miesiączki lub ich zanik,
• krwawienie niebędące miesiączką (np. u kobiet po menopauzie, w ciąży),
• problemy z płodnością,
• podejrzenia torbieli jajników lub zespołu policystycznych jajników,
• bóle podbrzusza,
• częste poronienia.

USG dopochwowe wykonywane jest również, gdy lekarz podejrzewa wady anatomiczne narządów płciowych. Badanie jest też ważnym elementem profilaktycznym, dlatego powinno być wykonywane co najmniej raz na dwa lata, podobnie jak USG piersi.