W maju pylą trawy! Jakie są objawy alergii na pyłki?

Alergia na pyłki roślin jest sezonowa. Każdy, kto zetknął się z jej objawami czujnie śledzi mapy pylenia i kalendarze alergika, aby w tym czasie jak najmniej narażać się na kontakt z alergenami. Alergia na pyłki roślin może dotyczyć zarówno do dzieci, jak i do osób dorosłych. Jej najczęstszym objawem jest katar sienny albo wysypka, która towarzyszy pyleniu traw, czyli zazwyczaj w maju. Dowiedz się więcej o objawach tej alergii oraz o metodach jej leczenia.

Objawy alergii a pyłki roślin

Symptomy alergii pojawiają się w określonych porach roku. Są związane z okresem pylenia alergizujących roślin. Alergia mimo dosyć łagodnego przebiegu potrafi być naprawdę uciążliwa. Jej głównym symptomem jest katar sienny.

Pyłki roślin są jednymi z najczęściej spotykanych alergenów i pierwszymi, które zostały odkryte. Pyłki charakteryzują się dużą trwałością i odpornością na negatywne czynniki zewnętrzne. Możemy wyróżnić dwa rodzaje pyłków.

Pierwsze to pyłki przenoszone przez wiatr. Mają aerodynamiczny kształt, aby mogły być w łatwy sposób przenoszone w powietrzu. Są wytwarzane w ogromnych ilościach i mogą być przenoszone na naprawdę duże odległości. Nawet na 200 kilometrów. Mogą wywoływać objawy alergii u osób, które znajdują się daleko od miejsca pylenia.

Drugim alergenem są pyłki przenoszone przez owady. Są lepkie i gromadzą się na czułkach oraz innych częściach ciała owadów, gdy są przenoszone z kwiatostanów męskich na żeńskie. Tylko niewielkie ilości pyłków przedostają się do atmosfery. Dlatego osoba, która cierpi na alergię na pyłki, w tym przypadku musi mieć z nimi bezpośredni kontakt, aby wystąpiły objawy. Ten rodzaj alergii występuje przede wszystkim u rolników, ogrodników oraz osób z atopowym zapaleniem skóry (AZS).

Pozostałe alergeny roślinne to: chwasty, trawy, oraz drzewa.

Objawy alergii

Najpopularniejsze symptomy alergii na pyłki to:

• Bardzo częste kichanie;
• Wodnista wydzielina z nosa (katar sienny) i zatkany nos;
• Zapalenie spojówek (przekrwienie, łzawienie, obrzęk powiek, światłowstręt);
• Bóle głowy;
• Bóle zatok;
• Objawy charakterystyczne dla astmy (duszność lub uporczywy, napadowy kaszel);
• Uczucie rozbicia;
• Nadmierne zmęczenie;
• Brak apetytu;
• Pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, wyprysk alergiczny;
• Nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka.

Objawy zespołu alergii jamy ustnej (OAS)

Osoby, które są uczulone na pyłki roślin, mogą również mieć alergię na warzywa i owoce. Wtedy ich zjedzenie może doprowadzić do zespołu alergii jamy ustnej (OAS). Jej najważniejsze symptomy to:

• pieczenie lub swędzenie jamy ustnej, warg i języka;
• pokrzywka kontaktowa.

Jakie są objawy alergii na pyłki u dzieci?

Najczęstsze symptomy alergii na pyłki u najmłodszych to:

• napady kichania;
• wodnisty wyciek z nosa;
• łzawienie;
• zapalenie spojówek;
• światłowstręt.

Mniej popularne objawy alergii u dzieci to:

• suchość w gardle;
• przytępienia słuchu;
• czasem ból uszu i bóle głowy;
• przemęczenie;
• drażliwość.

Alergia na pyłki u dzieci najczęściej pojawia się około trzeciego roku życia. Jednak czasami jej objawy nie ustępują nawet po zakończeniu okresu pylenia roślin. Wtedy sezonowy katar sienny może zamienić się w całoroczny katar alergiczny. W takim przypadku jego nasilenie mogą powodować nie tylko pyłki roślin, ale również roztocza lub sierść zwierząt.

Nawet jeżeli tak się nie stanie, to zawsze istnieje ryzyko zachorowania przez dziecko na wirusowy nieżyt nosa. Jego organizm z powodu alergii na pyłki roślin staje się bardziej podatny na wirusy lub bakterie.

Co na alergię dla dziecka?

Aby pozbyć się alergii na pyłki roślin, niezbędne jest odczulanie przeprowadzone pod opieką lekarza. Najpierw trzeba przeprowadzić testy, aby odkryć, jakie dokładnie rośliny są alergenami. Należy również chronić dziecko przed kontaktem z pyłkami, w szczególności w okresie pylenia. Aby zmniejszyć obawy alergii, wskazane jest również stosowanie leków o działaniu antyhistaminowym, dostępnych bez recepty. Ograniczają one produkowanie przez organizm histaminy i łagodzą objawy alergii.

Nasilenie objawów alergii na pyłki roślin

Objawy stają się bardziej dokuczliwe w momencie, gdy stężenie pyłku w powietrzu się zwiększa. Mogą mieć na to wpływ między innymi warunki pogodowe. Gdy jest ciepło i słonecznie, to poziom stężenia pyłków w powietrzu zaczyna rosnąć. Natomiast, gdy pada deszcz, to wtedy spłukuje on znajdujące się w powietrzu pyłki i rośliny nie wydzielają do powietrza kolejnych jego partii. Wtedy objawy alergii całkowicie znikają lub zdecydowanie łagodnieją.

Jak sprawdzić, co aktualnie pyli?

Najprostszym sposobem dowiedzenia się, jaka roślina pyli w danym okresie, jest znalezienie w sieci mapy pylenia. Jest ona dostępna w wielu miejscach. Ogólnie w Polsce okres pylenia roślin zaczyna się w kwietniu i trwa aż do końca września.

Kiedy pylą trawy?

Trawy są najczęstszą przyczyną alergii na pyłki w Polsce. W tym kraju jest ponad 160 gatunków traw. Alergeny pyłku traw zlokalizowane są w zewnętrznej ścianie ziarna oraz wokół skrobi i w cytoplazmie ziarenek pyłku. Pyłki traw wykazują wysoką reaktywność krzyżową.

Okres pylenia zaczyna się pod koniec kwietnia. Największe stężenie pyłków traw można zaobserwować od połowy maja do połowy lipca. Spadek zaczyna się od września. Do traw zaliczamy również zboża. Zazwyczaj uczulają następujące rodzaje traw:

• kupkówka pospolita,
• mietlica pospolita,
• kostrzewa czerwona,
• rajgras wyniosły,
• tymotka łąkowa,
• tomka wonna,
• wiechlina łąkowa,
• wyczyniec łąkowy,
• żyto.

Kiedy pyli sosna?

Pylenie sosny zaczyna się na początku maja i trwa do połowy czerwca. Jej pyłki pozostawiają charakterystyczny, żółty osad. Można ją dostrzec na przykład na parapetach, samochodach, czy chodnikach.

Kiedy pyli brzoza?

Brzoza rozpoczyna pylenie na przełomie zimy i wiosny. Najczęściej jest to połowa kwietnia i koniec maja. Występuje na całym obszarze centralnej i północno-zachodniej Europy. Brzoza ma charakterystyczną białą korę. Dzięki niej łatwo ją odróżnić od pozostałych drzew. Podczas pylenia kwiatostany brzozy wytwarzają gigantyczne ilości pyłków. Może to być nawet 5 milionów ziaren.

Źródła:

1. Piotr Rapiejko, Wanda Stankiewicz, Kornel Szczygielski, Dariusz Jurkiewicz, Progowe stężenie pyłku roślin niezbędne do wywołania objawów alergicznych, Otolaryngologia Polska, Volume 61, Issue 4, 2007, Pages 591-594. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0030665707704912
2. Marek Kowalski, Bożena Kubicka-Kozik, Małgorzata Czarnecka, Barbara Majkowska-Wojciechowska, Alergia Astma Immunologia 2007, 12(1), str. 35-39. http://mediton.nazwa.pl/PL/czasopisma/alergia-astma-immunologia/archiwum_12.1.681.html
3. Ewa Dadas-Stasiak , Bolesław Kalicki , Anna Jung, Najczęściej występujące przyczyny i rodzaje alergii u dzieci w świetle aktualnej epidemiologii. Pediatria i Medycyna Rodzinna, Vol 6 Numer 2, p. 92-99. http://psjd.icm.edu.pl/psjd/element/bwmeta1.element.psjd-5dbf13c1-02bf-46dc-a9ba-d2b1c84aa39d;jsessionid=C89760D5FFE079B67F51C6153E6682A2