Walka z polio w Ukrainie utknęła w miejscu. To kolejny przerażający skutek wojny

Jednym z tragicznych skutków wojny w Ukrainie może być wzrost zachorowań na polio – chorobę, która w 2021 r. wróciła do Ukrainy z powodu niewystarczającej liczby zaszczepionych dzieci. Teraz, z powodu wojny, szczepienia zostały wstrzymane, a lekarze ostrzegają, jak poważne może mieć to konsekwencje.

Szczepienia na polio wstrzymane

W październiku 2021 r. w Ukrainie odnotowano pierwszy przypadek polio od sześciu lat. Zakażone zostało półtoraroczne dziecko, którego rodzice podjęli decyzje, że nie zaszczepią go przeciwko tej chorobie. Skończyło się na paraliżu kończyn dolnych i hospitalizacji. Na pojawienie się nowych przypadków zakażenia polio nie trzeba było długo czekać. Jesienią pojawiły się informacje o kolejnych 19 chorych dzieciach, a w styczniu – o drugim przypadku paraliżu z powodu zakażenia.

Wszystko przez bardzo niski poziom wyszczepienia dzieci na chorobę Heinego-Medina, przez który osiągnięcie odporności zbiorowej jest niemożliwe. Z danych ukraińskiego Centrum Zdrowia Publicznego wynika, że do końca pierwszego półrocza 2021 r. tylko 38 proc. sześciolatków zostało zaszczepionych przeciwko polio. A to właśnie one są najbardziej narażone na zakażenie tą chorobą.

Sytuację miał naprawić, przyjęty wspólnie z UNICEF-em pod koniec 2021 r., plan reagowania na polio. Jednak z powodu inwazji Rosji na Ukrainę szczepienia przeciw chorobie Heinego-Medina zostały wstrzymane. Spowodowane było to między innymi przerwami w dostawie prądu, które wpływają na bezpieczeństwo preparatów.

Lekarze obawiają się, że zahamowanie działań mających zwiększyć liczbę zaszczepionych dzieci w Ukrainie może mieć fatalne skutki. I to nie tylko w tym kraju, ale również w innych miejscach na świecie, w których do tej pory nie było już problemu z zakażeniami polio.

Tarik Jašarević, rzecznik Światowej Organizacji Zdrowia, zapewnia, że WHO pracuje nad „pilnym opracowaniem planów awaryjnych, by wesprzeć Ukrainę i zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się polio”.

Czym jest polio?

Polio (choroba Heinego-Medina) to choroba o etymologii wirusowej, która swoją nazwę zawdzięcza dwóm uczonym, którzy w XIX wieku opisali ją jako pierwsi: Jakobowi Heine i Karlowi Oskarowi Medinowi. W 1840 i 1890 roku badacze określili chorobę jako porażenie dziecięce. Choroba nazywana jest także wirusowym zapaleniem rogów przednich rdzenia kręgowego.

Wirus polio przenosi się przede wszystkim drogą fekalno-oralną, tj. poprzez spożycie zanieczyszczonej odchodami wody lub pożywienia skażonego przez bezobjawowych nosicieli. Na skutek rozwoju choroby dochodzi do porażenia nerwów, co prowadzi do rozwoju niepełnosprawności ruchowej, a w niektórych przypadkach nawet do zgonu.

Obecnie poliomyelitis występuje głównie w krajach Azji i Afryki. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) w 2001 roku uznała Europę za wolną od choroby polio, co związane jest z szerokim rozpowszechnieniem szczepionki na polio, która powinna być podawana każdemu dziecku. Znajduje się ona w kalendarzu szczepień w naszym kraju, dzięki czemu zakażenia polio w Polsce nie występują już od ponad 40 lat. Jedyne zakażenia, jak się zdarzają, to te nabyte w czasie zagranicznych podróży.