Wypryski na twarzy a menopauza. Co jest powodem zmian?

Na wypryski i trądzik skarży się wiele kobiet w okresie menopauzy. Powodem występowania pryszczy na twarzy są zmiany hormonalne. Co więcej, spadek estrogenów i wygaszanie funkcji jajników w klimakterium może nie tylko powodować powstawanie zmian skórnych, ale także zaostrzać te obecne. Jakie rodzaje trądziku pojawiają się u kobiet po 45. roku życia? Jak sobie z nimi poradzić?

Czy wypryski na twarzy w okresie menopauzy są normalne?

Chociaż najczęściej kojarzą nam się z okresem dojrzewania, zmiany na skórze twarzy nie są charakterystyczną cechą jedynie dla młodego wieku. Wiele kobiet zauważa u siebie wzmożoną liczbę wyprysków na twarzy w czasie okołomenopauzalnym. Trądzik menopauzalny występuje u ok. 20 proc. kobiet po 45. roku życia. Odpowiada za to obniżony poziom estrogenów i progesteronu, co w konsekwencji sprawia, że w organizmie zaczynają dominować androgeny. Nadmiar tych hormonów, ale też nadwrażliwość gruczołów łojowych sprawiają, że powstają pryszcze w okolicach łojotokowych, głównie na twarzy i plecach.

Estrogeny wpływają także na powstawanie ciałek lamelarnych, które wchodzą w skład płaszcza hydro-lipidowego skóry. Wraz ze spadkiem ich poziomu, skóra traci wysoki poziom ceramidów i staje się osłabiona oraz skłonna do wyprysków. Ponadto takie objawy menopauzy jak uderzenia gorąca i zlewne poty stwarzają idealne warunki do zanieczyszczeń i zatykania się porów. Pojawieniu się trądziku menopauzalnego sprzyja także rozwijająca się insulinooporność, co zdarza się w okresie menopauzalnym. Zaburzenie to prowadzi do aktywacji procesu zapalnego.

Jak wyglądają wypryski w klimakterium?

W okresie okołomenopauzalnym skóra przechodzi wiele zmian we wszystkich warstwach. Staje się cieńsza, matowa, sucha i mniej odporna na działanie czynników zewnętrznych czy mikroorganizmów. W tym czasie zwiększa się przeznaskórkowa utrata wody, zmniejsza się też efektywność procesów naprawczych skóry. Z tego powodu niektóre kobiety zauważają u siebie powstanie wyprysków po kontakcie z kosmetykami, których do tej pory używały.

Najczęściej występująca zmiana u kobiet w okresie okołomenopauzalnym to jednak trądzik androgenny, który występuje w postaci dużych i bolesnych grudek lub zaskórników na skórze twarzy w okolicach czoła, brody, linii żuchwy oraz szyi i pleców. Zmiany te rzadko ulegają stanom zapalnym. Kobiety w klimakterium mogą zauważyć u siebie także:

• wysypkę,
• zaskórniki, grudki, guzki;
• zapalenie miejscowe skóry (najczęściej wokół ust),
• trądzik różowaty.

Zmiany mogą pojawiać się z miejscowym przesuszeniem i pozostawiać przebarwienia, a nawet blizny. Skóra staje się też bardziej wrażliwa, przez co często obserwuje się jej zaczerwienienie, pieczenie czy napięcie. U kobiet w klimakterium rozwijają się również choroby skóry i wysypka o podłożu immunologicznym.

Trądzik różowaty a menopauza

Menopauza i zmiany hormonalne, jakie ze sobą niesie, mogą wpłynąć na pojawienie się trądziku różowatego lub jego nasilenie. Acne rosacea to przewlekła choroba zapalna skóry twarzy, występująca w pierwszej fazie rozwoju na środkowej jej części. Nie wiadomo dokładnie, dlaczego powstaje trądzik różowaty, ale u kobiet w klimakterium wiąże się go z wahaniem hormonów w organizmie.

W wyniku rozwoju schorzenia najpierw pojawiają się rumienie. Dochodzi także do poszerzenia naczyń krwionośnych, w konsekwencji czego powstają teleangiektazje, czyli tzw. pajączki. Czasem trądzik różowaty prowadzi również do przerostu i zwłóknienia gruczołów łojowych, a w następstwie do przerostu ograniczonego, czyli rhinophymii. Można wyróżnić trzy okresy (postacie) trądziku różowatego, z których każdy charakteryzuje się innymi objawami:

1. Okres rumieniowo-naczyniowy – na twarzy pojawia się rumień i widocznie rozszerzone naczynka. Występuje także uczucie pieczenia, palenia i ściągnięcia skóry.
2. Okres grudkowo-krostkowy – występują wykwity grudkowo-krostkowe, które się złuszczają. Rumień w środkowej części twarzy nadal jest widoczny.
3. Okres związany z powikłaniami ocznymi – występuje rzadko i trudno rozpoznać tę odmianę. Dochodzi w niej do zapalenia spojówek, brzegów powiek, a czasem też rogówki oraz tęczówki.  Pacjentki odczuwają także łzawienie, pieczenie, kłucie, swędzenie i przekrwienie oczu oraz światłowstręt i uczucie ciała obcego w oku.

Do leczenia trądziku różowatego warto sięgnąć po maść, która będzie zawierać nadtlenek benzoilu, sulfacetamid, siarkę i kwas azelainowy. Jeśli wzmożona pielęgnacja skóry w tym czasie nie pomoże, należy zgłosić się do lekarza internisty, który wypisze skierowania na podstawowe badania lub do lekarzy innych specjalizacji. Zwykle stosuje się tutaj leczenie hormonalne, co zazwyczaj daje bardzo dobre efekty.

Jak pozbyć się wyprysków na twarzy w klimakterium?

By złagodzić wypryski w okresie menopauzalnym, warto sięgnąć po preparaty działające miejscowo, w postaci kremów czy maści. Należy pamiętać o intensywnym nawilżaniu i odżywianiu skóry oraz pobudzaniu zdolności regeneracyjnych. Proces leczenia może być jednak długi i często będzie wymagał użycia także preparatów o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym czy przeciwłojotokowym.

Nie bez znaczenia jest także utrzymanie zdrowej diety. To, jakie produkty spożywasz, w połączeniu z aktywnym trybem życia, jest jednym z najważniejszych wyznaczników wyglądu twojej cery. W przypadku pojawienia się pryszczy na twarzy w menopauzie należy zrezygnować w szczególności z:

• alkoholu,
• żywności wysoko przetworzonej i fast foodów,
• zbyt dużej ilości cukrów prostych,
• produktów z dużą ilością tłuszczów odzwierzęcych.

W niektórych przypadkach pielęgnacja oraz dieta i zmiana trybu życia nie będą wystarczające. W takiej sytuacji należy zgłosić się do specjalisty (najlepiej ginekologa, endokrynologa i dermatologa), ponieważ może istnieć potrzeba sięgnięcia po doustne leki antyandrogenne. A jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o wypryskach na twarzy w okresie menopauzy i innych dolegliwościach kobiet dojrzałych, koniecznie zajrzyj do Krótkiej Instrukcji. O Menopauzie.

Bibliografia: 

1. Brzeziński P., Leczenie miejscowe w trądziku różowatym, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, vol. 4, nr 4, 263-272.
2. Nikiel A., Trądzik różowaty – leczenie oraz pielęgnacja skóry, Kosmetologia Estetyczna  2016, 6, vol. 5.
3. Nowicka D., Skóra w okresie menopauzy, [w:] Dermatologia Geriatryczna, A. Kaszuba, J. Szepietowski, Z. Adamski (red.), wyd. I, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2016, ss. 488-489.
4. Jagła D., Korzeniowska K., Pawlaczyk M., Skóra kobiet w okresie menopauzy, Farmacja Współczesna 2008, nr 2, s. 61-65.