Z jakimi dolegliwościami udać się do otolaryngologa? Jak będzie wyglądało badanie w gabinecie lekarskim?

Otolaryngolog jest lekarzem, który zajmuje się chorobami głowy i szyi, a w szczególności zaburzeniami dotyczącymi nosa i zatok, gardła, krtani i uszu. Diagnozuje on także przyczyny powiększonych węzłów chłonnych. Otolaryngolodzy nie tylko diagnozują i leczą choroby, ale także wykonują zabiegi operacyjne.

Otorynolaryngologia to pełna nazwa specjalizacji, którą kończą lekarze. Specjalizacja trwa 6 lat i zaliczana jest do specjalizacji zabiegowych. Po jej ukończeniu lekarz staje się specjalistą otolaryngologiem chirurgiem głowy i szyi. Oznacza to, że zajmuje się diagnostyką i leczeniem schorzeń obejmujących zatoki i nos, gardło, krtań, uszy, ale także ślinianki i węzły chłonne na szyi. Możemy spotkać się z pytaniem: otolaryngolog – kto to jest? Wiąże się ono z tym, że potocznie otolaryngologów nazywa się laryngologami i czasami nazwa z przedrostkiem „oto” może być dla nas myląca. W gruncie rzeczy jednak otolaryngolog i laryngolog to lekarz tej samej specjalizacji i zajmujący się tymi samymi schorzeniami. Istnieje również otolaryngologia dziecięca, w której centrum zainteresowania są te same choroby u dzieci. Badanie w gabinecie otolaryngologicznym jest bezbolesne, a ujawnić może wiele schorzeń.

Jakie schorzenia diagnozuje i leczy otolaryngolog?

Wiedząc już z grubsza, co to jest otolaryngologia, warto dowiedzieć się także, jakimi schorzeniami zajmują się otolaryngolodzy. Na pewno w obrębie zainteresowania laryngologów znajdują się choroby zatok i nosa. Należą do nich ostre i przewlekłe zapalenia zatok o etiologii wirusowej, bakteryjnej i grzybiczej, ostre i przewlekłe nieżyty błony śluzowej nosa, kostniaki w obrębie zatok, zmiany nowotworowe, które mogą rozwinąć się w obrębie zatok, skrzywienie przegrody nosa, krwawienia z nosa. Ponadto laryngolodzy zajmują się także urazami w obrębie twarzoczaszki, przebiegającymi ze złamaniem kości nosa i zatok. Diagnozowane są przez laryngologów także stany zapalne w obrębie gardła, zarówno ostre nieżyty gardła, jak i przewlekłe nieżyty z zanikaniem prawidłowej błony śluzowej. W gardle – jego części nosowej i środkowej – znajdują się migdałki podniebienne i migdałek gardłowy. Mają one tendencję do ostrych i przewlekłych zapaleń, a także przerostu tkanki chłonnej, który jest szczególnie częsty u dzieci. Laryngolodzy diagnozują również zapalenia dziąseł, zmiany na języku, w tym również nowotwory jamy ustnej i gardła. W obrębie krtani zdiagnozowane mogą być choroby nagłośni (guzy, ropnie, torbiele). Na fałdach głosowych zlokalizowane mogą być guzki śpiewacze, polipy, ziarniniaki, mogą być one obrzęknięte na całym przebiegu (obrzęki Reinkego), mogą także występować zmiany nowotworowe. Zdarza się, że jeden lub oba fałdy są nieruchome lub mają znacznie ograniczoną ruchomość – mówimy wówczas o porażeniu fałdów głosowych. Ponadto w krtani zdarzają się stany zapalne, ostre i przewlekłe, które mogą być przyczyną duszności krtaniowej. W obrębie uszu najczęściej występuje ostre i przewlekłe zapalenie ucha środkowego i zewnętrznego, woskowina przewodów słuchowych, zdarzają się także nowotwory.

Ponadto występują zapalenia i nowotwory ślinianek i węzłów chłonnych. W gruczołach ślinowych często zdarza się też kamica.

Z jakimi dolegliwościami należy zgłosić się do laryngologa?

Dolegliwości, które powinny skłaniać nas do wizyty u laryngologa, jest bardzo wiele. W związku z tym w pierwszej kolejności powinniśmy się zwrócić do lekarza rodzinnego, który określi, czy rzeczywiście wskazana jest konsultacja specjalisty. Dolegliwości, które wymagają diagnostyki laryngologicznej, to nawracające bóle głowy okolicy czołowej, połączone z ropnym katarem i niedrożnością nosa, zapalenia i przerost migdałków, nawracające infekcje gardła, trudności w połykaniu, krwawienia z nosa, duszność i inne zaburzenia oddychania, ból i wyciek z ucha, zaburzenia słuchu, szumy uszne i zawroty głowy. Każda patologiczna zmiana na błonie śluzowej nosa i gardła utrzymująca się dłużej niż 2 tygodnie powinna być wskazaniem do konsultacji lekarskiej. Podobnie chrypka o niejasnej etiologii trwająca dłużej niż 4 tygodnie. Ponadto każdy guz na szyi czy twarzy powinien być oceniony przez otolaryngologa.

Jak wyglądają badania otolaryngologiczne?

Badanie laryngologiczne jest bezbolesne. Rozpoczyna się od zebrania wywiadu dotyczącego dolegliwości. Następnie przy użyciu lampy czołowej i wzierników oglądane są struktury laryngologiczne. Wziernik nosowy służy do zbadania nosa, szpatułka – gardła, otoskop – ucha. Poza tym za pomocą lusterek różnej wielkości oglądane są krtań i nosogardło. W niektórych gabinetach laryngologicznych są także fiberoskopy, którymi można obejrzeć struktury laryngologiczne z opcją obrazowania zmian na monitorze, nagrywania i drukowania.

Po badaniu lekarz stawia diagnozę i włącza leczenie. Może też zakwalifikować chorego do zabiegu, który odbywa się w ramach oddziałów laryngologicznych (otolaryngologia kliniczna).