Bolesne zapalenie miazgi zęba. Jak je leczyć?

Zapalenie miazgi zęba to objawiająca się bólem dolegliwość, która najczęściej wymaga leczenia kanałowego. Niewyleczona niesie za sobą wiele powikłań, dlatego przy pojawieniu się objawów nie warto zwlekać z wizytą u stomatologa.  Jak ból towarzyszy zapaleniu miazgi zęba? Jak leczyć tę dolegliwość? Czy można jej zapobiec?

Czym jest zapalenie miazgi zęba? 

Zapalenie miazgi zęba to stan zapalny tkanki wypełniającej ząb – komory i korzenia. Najczęściej dochodzi do niego w wyniku zaniedbanej próchnicy, kiedy bakterie próchnicowe penetrują miazgę zęba, wywołując stan zapalny.

Przyczyny zapalenia miazgi zęba 

Najczęściej przyczyną zapalenia miazgi zęba jest nieleczona próchnica, która „przedziera się” w głąb zęba. Zdarza się, że pozornie niegroźny ubytek w postaci niewielkiego przebarwienia przeradza się w zapalenie miazgi zęba, jeśli doszło do głębokiego spenetrowania tkanki wypełniającej ząb. 

Inne możliwe przyczyny zapalenia miazgi zęba to m.in.: 

• urazy mechaniczne – złamanie korony zęba, pęknięcie szkliwa; 
• bruksizm; 
• refluks; 
• kieszonki dziąsłowe.

Objawy zapalenia miazgi zęba 

Ból jest głównym objawem zapalenia miazgi zęba. Wynika to z faktu, że cześć dotknięta stanem zapalnym jest bogato unaczyniona i unerwiona. W początkowym stadium ból zęba w zapaleniu miazgi występuje w reakcji na spożywanie zimnych lub słodkich produktów i trwa do dwóch dni.  

Przy nieodwracalnym procesie zapalnym ból pojawia się samoistnie, jest silny i pulsujący. Może wzmagać się przy nagryzaniu pokarmów, opukiwaniu zębów i promieniować na cały łuk zębowy aż do skroni, oka, potylicy, szyi i ucha. Zapalenie miazgi zęba może mieć też charakter bezobjawowy. 

Jak wygląda leczenie zapalenia miazgi zęba? 

Zapalenie miazgi zęba zwykle wymaga leczenia kanałowego (endodontycznego). Głównym celem tej metody jest uniknięcie wyrwania zęba. 

Leczenie zapalenia miazgi zęba krok po kroku  

Kanałowe leczenie zapalenia miazgi zęba składa się z kilku etapów. 

1. Wykonanie zdjęcia RTG zęba – zdjęcie rentgenowskie pozwala lekarzowi sprawdzić liczbę kanałów i ewentualne zmiany okołowierzchołkowe. 
2. Podanie znieczulenia miejscowego. 
3. Otwarcie komory zęba. 
4. Opracowanie kanałów korzeniowych – mechaniczne usunięcie zainfekowanej miazgi. 
5. Zdezynfekowanie kanałów korzeniowych i ich osuszenie. 
6. Odbudowa korony zęba za pomocą wypełnienia kompozytowego lub odbudowa protetyczna. 

Powyższy opis dotyczy ekstyrpacji, czyli leczenia bez dewitalizacji potocznie nazywanej „zatruciem zęba”. To coraz częstsza metoda leczenia zapalenia miazgi zęba – szybka i bezbolesna. 

Dawniej leczenie kanałowe przebiegało na minimum dwóch wizytach, z czego podczas pierwszej wizyty do komory zęba wprowadzany był preparat powodujący obumieranie miazgi (zwykle paraformaldehyd). Dopiero na kolejnej wizycie, po 2-3 tygodniach, kontynuowano leczenie przez usunięcie martwej miazgi i wypełnienie kanałów. Coraz częściej odchodzi się od tej metody.

Antybiotyk na zapalenie miazgi zęba  

Wskazaniem do podania antybiotyków przy zapaleniu miazgi zęba są: 

• wystąpienie ogólnych objawów towarzyszących zapaleniu miazgi zęba, takich jak osłabienie, gorączka; 
• podwyższone ryzyko infekcji zapalenia mięśnia sercowego, stawów lub ogólnoustrojowej penetracji bakterii. 

Jaki antybiotyk na zapalenie miazgi zęba? Najczęściej stosowane leki to β-laktamy oraz linkozamidy.

Czy możliwe jest domowe leczenie zapalenie miazgi zęba? 

Nie jest możliwe leczenie domowe zapalenia miazgi zęba. Jedyną „alternatywą” wobec leczenia kanałowego w gabinecie stomatologicznym jest wyrwanie zęba z zainfekowaną miazgą.  

W przypadku zapalenia miazgi zęba leczenie w domu sprowadza się do przyjmowania zapisanych przez lekarza antybiotyków oraz uśmierzenie bólu ogólnodostępnymi lekami przeciwbólowymi. 

W przypadku dostrzeżenia u siebie objawów zapalenia miazgi zęba należy jak najszybciej skontaktować się z dentystą. Nieleczone schorzenie może powodować takie powikłania jak: 

• stany zapalne tkanek okołowierzchołkowych; 
• zgorzel lub ropień; 
• zapalenie przyzębia. 

W poważnych przypadkach zapalenie miazgi może prowadzić do zakażeń w układzie sercowo-naczyniowym lub narządzie wzroku.

Czy można zapobiec zapaleniu miazgi zęba? 

Jedynym sposobem na ochronę przed zapaleniem miazgi są regularne wizyty kontrolne u stomatologa. Częste wizyty u dentysty pozwalają na szybkie wykrycie i wyleczenie ubytków próchnicowych, a tym samym zapobiegają powstaniu stanu zapalnego. Na wizytę kontrolną u stomatologa powinno stawiać się przynajmniej raz w roku. 

Bibliografia: 

1. Biesaga P., Pietrzycka K., Pawlicka H. Z., Leczenie dwukanałowych zębów przedtrzonowych żuchwy – opis przypadków, Endodoncja w Praktyce 2017, nr 1. 
2. Kaczmarek U., Patologia próchnicy, w: Z. Jańczuk, U. Kaczmarek, M. Lipski (red.), Stomatologia zachowawcza z endodoncją. Zarys kliniczny, PZWL, Warszawa 2014: 213-227. 
3. San Chong B., Lipski M., Dura W., HARTY Endodoncja w praktyce klinicznej, Elsevier Health Sciences, Wrocław 2013. 
4. www.praktycznastomatologia.pl/artykul/farmakoterapia-w-walce-z-bolem-i-infekcja-bakteryjna-w-leczeniu-kanalowym [dostęp: 12.04.2024].