Zapalenie pochwy – rodzaje, objawy i leczenie

Zapalenie pochwy to jedna z najczęstszych dolegliwości kobiecych dróg rodnych. U podłoża zapalenia pochwy w zdecydowanej większości przypadków odpowiada infekcja o podłożu bakteryjnym, grzybiczym lub pasożytniczym. Zarówno objawy zapalenia pochwy, jak i sposób leczenia uwarunkowane są rodzajem drobnoustroju, który wywołuje stan zapalny. Zapalenie pochwy ma tendencję do nawrotów i powinno być leczone, gdyż brak odpowiedniej terapii może skutkować rozwojem takich powikłań jak zapalenie narządów miednicy mniejszej, a nawet niepłodność.

Czym jest zapalenie pochwy?

Zapalenie pochwy to stan chorobowy wynikający z zaburzeń w składzie fizjologicznej flory bakteryjnej pochwy. W warunkach prawidłowych pochwę zasiedlają bakterie Lactobacillus, czyli pałeczki kwasu mlekowego. Bakterie te odpowiadają za utrzymanie kwaśnego pH pochwy (około 4,5) oraz hamują namnażanie bakterii i grzybów chorobotwórczych. Zaburzenie składu flory bakteryjnej może być konsekwencją m.in. nieprawidłowej higieny, zaburzeń hormonalnych, stosowania antybiotyków czy ciąży.

Zapalenie bakteryjne pochwy – przyczyny

Zapalenie bakteryjne pochwy (waginoza) to stan nadmiernego namnażania się bakterii, które w warunkach prawidłowych  zasiedlają pochwę. Zaczynają one dominować we florze bakteryjnej pochwy wówczas, gdy dochodzi do jednoczesnego ograniczenia ilości pałeczek kwasu mlekowego. Kiedy występuje bakteryjne zapalenie pochwy? Przyczyny to:

• stosowanie antybiotyków
• infekcje bakteryjne pęcherza moczowego
• stosowanie wkładki wewnątrzmacicznej
• częste stosunki seksualne (zobacz: nawracające infekcje po stosunku)
• menopauza i towarzysząca jej suchość pochwy (wynikająca z obniżenia poziomu estrogenów).

Zapalenie bakteryjne pochwy – objawy

Jeśli dojdzie do rozwoju bakteryjnego zapalenia pochwy, objawy sprowadzają się przede wszystkim do wystąpienia obfitych upławów barwy szarobiałej, o charakterystycznym rybim zapachu. Ponadto  pojawić może się świąd okolic pochwy oraz ból towarzyszący stosunkowi seksualnemu. Nawet u połowy zakażonych bakteryjne zapalenie pochwy może przebiegać bezobjawowo.

Zapalenie bakteryjne pochwy – leczenie

Leczenie bakteryjnego zapalenia pochwy wymaga zastosowania antybiotyku. Gdy rozwinie się bakteryjne zapalenie pochwy, leki mogą być stosowane zarówno dopochwowo, jak i doustnie. Przed włączeniem antybiotykoterapii wskazane jest wykonanie posiewu z wymazu z pochwy, co pozwala zastosować odpowiedni lek. Dobrze, gdy jest to taki antybiotyk, który nie działa na pałeczki kwasu mlekowego, a zatem nie pogłębia zaburzeń flory bakteryjnej pochwy (np. metronidazol).

Zobacz także: Zioła na infekcje intymne

Zapalenie grzybicze pochwy – przyczyny

Grzybicze zapalenie pochwy to stan zapalny powstały w efekcie namnażania się grzybów bytujących w pochwie. Mowa o drożdżakach Candida. Zapalenie pochwy grzybicze (drożdżakowe) rozwija się w efekcie spadku ilości pałeczek kwasu mlekowego, obniżenia odporności organizmu czy niewłaściwej higieny intymnej. Czynniki sprzyjające rozwojowi grzybicy pochwy to:

• choroby przewlekłe, np. cukrzyca
• długotrwała antybiotykoterapia lub glikokortykosteroidoterapia
• ciąża i menopauza
• przemęczenie i stres
• otyłość
• noszenie zbyt obcisłej bielizny.

Przeczytaj więcej Grzybica Pochwy

Zapalenie grzybicze pochwy – objawy

W przebiegu drożdżakowego zapalenia pochwy objawy obejmują głównie pojawienie się białych, serowatych upławów, a także swędzeniem pochwy. Ponadto może pojawić się ból w trakcie stosunku, a także podczas oddawania moczu.

Zapalenie grzybicze pochwy – leczenie

W przypadku grzybiczego zapalenia pochwy leczenie sprowadza się do stosowania leków przeciwgrzybiczych. Mogą mieć one postać przeciwgrzybiczego kremu na zapalenie pochwy, a także globulek na zapalenie pochwy. Przewlekła grzybica pochwy wymaga leczenia lekami doustnymi.

Rzęsistkowe zapalenie pochwy

Rzęsistkowe zapalenie pochwy to schorzenie rozwijające się w efekcie infekcji pierwotniakiem – rzęsistkiem pochwowym. Do zakażenia dochodzi w efekcie kontaktu seksualnego z osobą zakażoną. Infekcja objawia się występowaniem obfitych, pienistych upławów o szarozielonym odcieniu. Często współwystępuje zapalenie cewki moczowej. Rzęsistkowe zapalenie pochwy wymaga stosowania antybiotyków – metronidazolu lub tynidazolu.

Zanikowe zapalenie pochwy

Zanikowe zapalenie pochwy (atroficzne zapalenie pochwy) to zapalenie występujące u kobiet w rozmaitym wieku, będące konsekwencją zaburzeń hormonalnych. Spadek poziomu estrogenów towarzyszący menopauzie, usunięciu jajników, terapii hormonalnej raka piersi prowadzi do zaniku błony śluzowej pochwy. Pojawia się suchość pochwy, ból podczas stosunku, większa podatność na infekcje intymne. W leczeniu zanikowego zapalenia pochwy największe znaczenie ma stosowanie hormonalnej terapii zastępczej oraz miejscowych preparatów nawilżających.

Bibliografia:

• Kumar N. i in., Bacterial vaginosis: Etiology and modalities of treatment—A brief note; J Pharm Bioallied Sci. 2011 Oct-Dec; 3(4): 496–503.
• Niemiec T. i in., Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące etiopatogenezy i leczenia nawrotowej postaci drożdżakowego zapalenia pochwy i sromu