Zastrzał – 7 domowych sposobów jak sobie z nim poradzić

Zastrzał to stan zapalny opuszka palca, który powstaje w wyniku uszkodzenia naskórka. Leczenie zastrzału zależy od rozległości schorzenia i stopnia zajęcia tkanek wokół płytki. Czasem jest konieczna chirurgiczna interwencja, dlatego na rany wokół paznokci najlepiej zareagować jak najszybciej, gdy z bólem, opuchlizną i zaczerwienieniem palca jesteśmy jeszcze w stanie poradzić sobie sami. Przedstawiamy 7 domowych sposobów, jak zatrzymać infekcję.

Zastrzał to ostre zapalenie bakteryjne dłoniowej części palców ręki, rzadziej stóp. O zastrzał nietrudno, powstaje na skutek urazu, np. w trakcie prania, sprzątania, w wyniku głębokiego manicure, nieuważnego obcinania paznokci, zadrapania lub ukłucia opuszka palca. Do zakażenia skóry dochodzi też, kiedy nieprawidłowo dba się o skórki wokół paznokci – zbyt mocne przycinanie, obgryzanie lub używanie niezdezynfekowanych nożyczek i obcinaczki. Zastrzałowi paznokcia sprzyja także długotrwałe i częste moczenie rąk oraz choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca. Na zastrzał cierpią też osoby, które mają problem z wrastającym paznokciem. Do rany dostają się bakterie – paciorkowce, gronkowce, Pseudomonas, C. Albicans, tworząc stan zapalny, a następnie zakażenie. Stan zapalny obejmuje skórę oraz tkankę podskórną, może szerzyć się nawet na struktury kostne, ścięgniste i stawowe.

Najczęstsze objawy zastrzału

• pulsujący ból palca;
• obrzęk;
• zaczerwienienie;
• ropień;
• wrażliwość opuszki na ból;
• gorączka;
• dreszcze;
• w przypadku, gdy zastrzał wywołany jest pałeczką ropy błękitnej (Pseudomonas aeruginosa), widoczne będzie sinawe lub zielonkawe zabarwienie paznokcia i skóry, która go otacza;
• nieleczony zastrzał w palcu prowadzi do nasilania się stanu zapalnego – zwiększa się opuchlizna palca oraz pojawia się pulsujący ból paznokcia, a ucisk wału paznokciowego powoduje wypływanie treści ropnej.

Rodzaje zastrzału

Zastrzał skórny – ropa znajduje się pod zgrubiałym naskórkiem, występuje silny ból, obrzęk, uczucie gorąca w miejscu rany.

Zastrzał podskórny – ropa znajduje się pod powierzchnią skóry.

Zastrzał ścięgnisty – może prowadzić do przykurczu palców i zmian chorobowych w ścięgnach dłoni, a nawet martwicy ścięgien.

Zastrzał stawowy – zakażenie znajduje się w obrębie stawu. Może prowadzić do ograniczenia ruchów w stawie, czasami pojawia się przetoka ropna.

Zastrzał kostny – bakterie wywołujące zakażenie mogą naruszać struktury kostne, wywołując ból i zaczerwienienie palca.

Zastrzał – pierwsza pomoc

Leczenie lekkich zastrzałów może odbywać się w warunkach domowych. Wiele zależy od tego, kiedy zaczniesz walczyć z infekcją. Podpowiadamy, jak szybko zareagować przy pierwszych objawach i nie pozwolić na rozwój zapalenia.

Gorąca woda – nalej wrzątku do szklanki, a gdy woda trochę ostygnie zamocz w niej palec na tak długo, na ile dasz radę wytrzymać (może to być nawet sekunda). Powtarzaj czynność do ostygnięcia wody kilka razy dziennie, najlepiej w seriach.

Szare mydło – w szklance ciepłej wody rozpuść starte szare mydło. W takim roztworze mocz chory palec. Mydliny pomagają „wyciągnąć” ropę  i łagodzą stan zapalny.

Soda –  2 łyżeczki sody rozpuść w 1/2 szklanki ciepłej wody. Mocz palec kilka razy dziennie lub namocz gazę i owiń nią palec.

Sól – jeśli nie masz sody i szarego mydła, wymocz go w 1/2 szklanki wody z dwiema łyżkami soli.

Szałwia – zaparz 3 torebki herbaty z szałwii w 1/2 szklanki wody i mocz w niej palec. Można też zamoczyć wacik higieniczny w roztworze i przykładać na bolące miejsca. Szałwia działa ściągająco i odkażająco.

Babka – dobre działanie wykazują również liście babki zwyczajnej, którymi należy okładać chory palec. Babka ma działania „wyciągające” ropę, dzięki czemu obrzęk szybciej się zmniejszy.

Preparaty zawierające dichlorowodowek oktenidyny – ranę należy dezynfekować (z odczekaniem min. 1 minuty przed przetarciem na sucho) przy każdej zmianie opatrunku.

Należy pamiętać, że domowe sposoby sprawdzają się w przypadku zastrzałów lekkich: skórnego i podskórnego. Jeśli infekcja dotrze głębiej, należy udać się do lekarza, który natnie naskórek i usunie ropę z miejsca zajętego zapaleniem oraz zaleci odpowiednią antybiotykoterapię.

Źródła:
J. B. Latkowski, Medycyna Rodzinna, Wydawnictwo Lekarskie PZWl, 2019
W. Noszczyk, Chirurgia – repetytorium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019