Wstrzymywanie moczu – im częstsze i dłuższe, tym gorsze powikłania
Czasami, gdy oglądasz ciekawy film, mimo naglącej potrzeby nie idziesz do toalety. Bywa, że chcesz jak najszybciej dojechać do domu i postanawiasz nie zajeżdżać na stację paliw, aby opróżnić pęcherz. Wszystko to ma niekorzystny wpływ na twój organizm. Jakie są skutki wstrzymywania moczu? Jak oduczyć małe dzieci tej niezdrowej praktyki?
Wstrzymywanie moczu u dzieci – skutki
U dzieci wykształcenie kontroli nad pęcherzem moczowym zachodzi zwykle do 5. roku życia. Mimowolne nadczynne skurcze wypieracza maluchy próbują kontrolować, m.in. krzyżując nogi czy chwytając się krocze (to wzmaga napięcie zwieracza zewnętrznego cewki moczowej). Dla wielu rodziców jest to sygnał, żeby udać się z pociechą jak najszybciej do toalety.
Mimo powyższego mechanizmu, dzieci często nie odczuwają potrzeby załatwiania się, ponieważ w ich mózgu nie ma wykształconych ośrodków korowych, odpowiadających za interpretację uczucia parcia na pęcherz. Wstrzymywanie moczu może być działaniem celowym, gdy dziecko nie chce korzystać z nocnika czy nakładki na deskę sedesową. Bywa też reakcją na konieczność skorzystania z toalety w miejscu publicznym. Czasami te obawy i reakcje na nie są tak silne, że niezbędna okazuje się pomoc psychologa.
Skutkiem długotrwałego wstrzymywania moczu przez dziecko jest dzienne moczenie się. Zbyt duża ilość moczu zgromadzona w pęcherzu napiera, aż w końcu nie może zostać utrzymana przez przepełnienie. Dalszą tego konsekwencją jest zwiększenie pojemności pęcherza, aż wreszcie hipotonia wypieracza, czyli osłabienie lub zanik czynności skurczowej mięśnia, który wspiera zwieracz podczas wypróżniania, a dodatkowo dba o utrzymanie kształtu pęcherza w czasie procesu wydalania i po nim.
Wstrzymywanie moczu u dzieci skutkować może rozwojem infekcji układu moczowego. Typowe objawy tej patologii dla dzieci w różnych grupach wiekowych zaprezentowano w tabeli poniżej.
| Dzieci w wieku 2-6 lat | Dzieci powyżej 6 lat |
| gorączka | gorączka |
| wymioty | nudności i wymioty |
| biegunka | bóle brzucha |
| utrata apetytu | bóle okolicy lędźwiowej kręgosłupa |
| zahamowanie przyrostu masy ciała | złe samopoczucie |
| bóle brzucha | utrudnione oddawanie moczu |
| nadmierna senność | zmiana barwy, przejrzystości i zapachu moczu |
| drażliwość |
|
| trudność w oddawaniu moczu |
|
| zmiana barwy, przejrzystości i zapachu moczu |
|
Długotrwałe przetrzymywanie moczu jest bardzo niezdrowe. Często staje się to nawykiem, który powinno się zwalczyć. W pewnym momencie możemy przestać kontrolować, a już wcześniej mogą pojawić się różne schorzenia. Długie przetrzymywanie moczu rozciąga pęcherz moczowy. To doprowadza do zaburzeń funkcji pęcherza.
Wstrzymywanie moczu u dorosłych – skutki
Wstrzymywanie moczu u dorosłych należy odróżnić od zatrzymania moczu. To drugie jest objawem poważnych schorzeń, np. niewydolności nerek. O wstrzymywaniu mowa, gdy celowo odwleka się wizytę w toalecie. Czasami to wynik rodzaju wykonywanej pracy, a innym razem braku dostępu do toalety podczas spaceru po mieście. Jednak bez względu na okoliczności, wstrzymywanie moczu może mieć tak samo negatywne skutki. Zwłaszcza gdy jest częste i długotrwałe. Mogą wówczas wystąpić:
- zakażenie układu moczowego,
- infekcje intymne,
- stany zapalne w obrębie nerek,
- kamica nerkowa,
- zwiększenie objętości pęcherza moczowego i tym samym zaburzenie jego funkcji,
- zaburzenia w obrębie zwieracza pęcherza moczowego (osłabienie skutkujące częstym uczuciem parcia na pęcherz),
- wysiłkowe nietrzymanie moczu (niekontrolowany wypływ moczu podczas kaszlu czy kichania).
Skrajnie może dojść nawet do pęknięcia pęcherza moczowego. To konsekwencja wzrostu ciśnienia powyżej progu granicznego. Wówczas wystarczy niezbyt silne uderzenie w brzuch, aby przerwać ciągłość błon. Dochodzi wówczas do podrażnienia otrzewnej i zatrzymania moczu, aż wreszcie ogólnoustrojowego zakażenia.
Zbyt długie trzymanie moczu jest niekomfortowe i nie powinno zdarzać się regularnie. Raz na jakiś czas, w wyjątkowej sytuacji, nie jest zagrożeniem zdrowia, ale regularne może nieść za sobą wiele konsekwencji. Prowadzi to do licznych infekcji, schorzeń, a także jest czynnikiem rozwoju chorób. Jeśli czujesz potrzebę oddania moczu, pójdź do toalety. To jest podstawowa czynność fizjologiczna, która dotyczy wszystkich osób.
O ekspercie:
Piotr Świniarski – specjalista urolog FEBU, androlog kliniczny EAA, lekarz medycyny seksualnej FECSM. Zajmuje się diagnostyką i leczeniem schorzeń andrologicznych.
Bibliografia:
- Bender S. Borowski J., Borkowski T., Torz C., Radziszewski P., Nietrzymanie moczu, Medycyna po Dyplomie 2011, vol. 20, nr 6, s. 73-80.
- Kiliś-Pstrusińska K., Zaburzenia w oddawaniu moczu u dzieci i młodzieży – narastający problem kliniczny, Family Medicine & Primary Care Review 2012, t. 14, nr 3, s. 453-456
- Kiliś-Pstrusińska K., Zakażenia układu moczowego u dzieci i młodzieży w praktyce lekarza POZ, Lekarz POZ 2016, nr 1, s. 77-82.
- Skinner D. V., Driscoll P. A., ABC ciężkich urazów, red. Jakubaszek J., Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2016.
- Rechberger T., Kulik-Rechberger B., Zaburzenia czynnościowe dolnych dróg moczowych – postępowanie diagnostyczno–terapeutyczne w praktyce lekarza rodzinnego, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2010, t. 4, nr 6, s. 397–407.
Podoba Ci się ten artykuł?
Powiązane tematy:
Polecamy
się ten artykuł?
