Zioła na menopauzę, które łagodzą uderzenia gorąca i nocne poty

Kobiety zmagające się z objawami menopauzy często szukają alternatywnych metod leczenia, które nie będą obarczone tak wieloma skutkami ubocznymi jak terapia hormonalna. Jednym z naturalnych sposobów łagodzenia symptomów klimakterium jest fitoterapia – zioła na menopauzę skutecznie zmniejszają dolegliwości dzięki zawartym w nich fitoestrogenom. Sprawdź, które rośliny lecznicze warto stosować. 

Zastosowanie fitoterapii w łagodzeniu objawów klimakterium

Menopauza to nieuchronny etap w życiu każdej kobiety. W tym czasie dochodzi do zahamowania miesiączkowania i utraty płodności, a zachodzącym w organizmie zmianom hormonalnym towarzyszą różne dolegliwości: 

• uderzenia gorąca, 
• nocne poty, 
• wahania nastroju, depresja, 
• bóle i zawroty głowy, 
• zaburzenia koncentracji, 
• bóle mięśni i stawów, 
• problemy ze snem, zmęczenie, 
• niepokój, 
• pobudzenie ruchowe. 

Jednym ze sposobów leczenia objawów menopauzy jest hormonalna terapia zastępcza (HTZ). Wiele kobiet nie decyduje się jednak na farmakoterapię z obawy o skutki uboczne przyjmowania hormonów oraz ryzyko rozwoju poważnych schorzeń. Dane z 2018 roku wskazują, że z HTZ korzysta jedynie 4% kobiet w Polsce. Znacznie większą popularnością cieszą się natomiast naturalne metody łagodzenia objawów klimakterium. Dane te powierdza nasza Krótka Instrukcja. O Menopauzie.

Liczne badania wykazały, że ziołolecznictwo może być skuteczną terapią zwalczającą dolegliwości menopauzalne. Niektóre rośliny lecznicze zawierają bowiem fitoestrogeny – substancje przypominające hormony płciowe, które mogą zastępować estrogen. Związki te wykazują powinowactwo do receptorów estrogenowych, a zwłaszcza do receptora Erβ. Największe znaczenie wśród fitoestrogenów przypisuje się izoflawonom (należą do nich biochanina A, genisteina, daidzeina), gdyż cechują się one najwyższą aktywnością biologiczną. Inne związki wykazujące działanie estrogenowe to m.in.: 

• lignany, 
• flawonoidy: kumestrol kemferol, kwercetyna, 
• stilbeny, 
• dihydroksychalkony. 

Jakie zioła na menopauzę wybrać?

Znanych jest ponad 300 roślin zawierających fitoestrogeny, ale tylko niektóre z nich wykorzystywane są w fitoterapii objawów menopauzalnych. Do najczęściej rekomendowanych ziół pomocnych w walce z nieprzyjemnymi objawami klimakterium, należą te opisane poniżej. 

Pluskwica groniasta

Pluskwica groniasta (łac. Cimicifuga racemosa) to roślina lecznicza pochodząca z Ameryki Północnej. Związki biologicznie czynne pozyskiwane są z jej kłącza. W tej części rośliny występują glikozydy triterpenowe, kumaryny, żywice, izoflawony i inne substancje estrogenne. Fitoestrogeny hamują wydzielanie lutropiny oraz hormonu folikulotropowego, wpływając na zmniejszenie produkcji progesteronu. Stosowanie pluskwicy groniastej może zmniejszać nasilenie uderzeń gorąca, a także pozwoli uporać się z rozdrażnieniem, bezsennością czy złym nastrojem. 

Lukrecja gładka

Lukrecja gładka (łac. Glycyrrhiza glabra) budzi zainteresowanie badaczy ze względu na znajdujące się w jej składzie izoflawony, kwas glicyretynowy oraz beta-sitosterol. Uwagę przykuwa także glabrydyna – substancja, której największą ilość obserwuje się właśnie w korzeniu lukrecji. Glabrydynie przypisuje się właściwości estrogenowe, kardioprotekcyjne, przeciwnowotworowe i antyoksydacyjne. 

Czerwona koniczyna

Czerwona koniczyna (łac. Trifolium pratense L.), nazywana też koniczyną łąkową jest zielem, w którym dominują składniki estrogenowe w postaci formononetyny, biochaniny A, daidzyny, genistyny oraz glikozydów izoflawonowych. Dzięki obecności tych substancji ekstrakty z czerwonej koniczyny mogą być pomocne w walce z typowymi objawami menopauzy:  

• uderzeniami gorąca,  
• problemami ze snem,  
• obniżonym nastrojem. 

Inne skuteczne zioła na menopauzę

Lista ziół, które mogą sprawdzić się u kobiet przechodzących menopauzę, jest znacznie dłuższa. Dobrym przykładem będzie dziurawiec zwyczajny – zioło wskazane w przypadku obniżonego nastroju i gorszego samopoczucia. Ziele łagodzi objawy depresji poprzez zmniejszenie wychwytu zwrotnego serotoniny.  

Cenne właściwości ma też pozyskiwany z wiesiołka dwuletniego olej, którego stosowanie zmniejsza intensywność uderzeń gorąca. Z kolei wyciąg z szyszek chmielu zwyczajnego wskazany jest przy nocnych potach i uczuciu niepokoju. Inne zioła polecane w okresie menopauzalnym to: 

• niepokalanek pospolity,
• ostropest plamisty,
• serdecznik pospolity.

Jak stosować zioła w menopauzie?

Preparaty ziołowe na menopauzę sprzedawane są w postaci suszu (z liści, kwiatostanów, kłączy i korzeni rośliny) oraz tabletek. Suszone ziele służy do przygotowywania naparów, odwarów czy herbatek. Możesz zdecydować się na zakup suszu wybranej rośliny leczniczej lub kupić mieszankę ziołową zawierającą kompozycję kilku ziół. Przygotowanie napoju polega na zalaniu 1 łyżki suszu szklanką wrzącej wody. Taką miksturę zaleca się pić 2-3 razy dziennie. 

Tabletki ziołowe na menopauzę dostępne są jako leki oraz suplementy diety. Przed ich zastosowaniem warto skonsultować się z lekarzem. Nie zaleca się przyjmowania kilku preparatów jednocześnie. Najlepiej wybrać jeden produkt, zacząć przyjmować go w niewielkiej dawce i obserwować swój organizm. Jeśli stosowanie danego suplementu nie przynosi efektów, należy zamienić go na inny. 

Bibliografia: 

1. Gryszczyńska A., Gryszczyńska B., Opala B., Łowicki Z., Zastosowanie roślin leczniczych w menopauzie. Cz. I, Cz. II, Postępy Fitoterapii 2012, 2, 3. 
2. Sobstyl M., Tkaczuk-Włach J., Sobstyl J., Jakiel G., Czy istnieje skuteczna alternatywa dla terapii hormonalnej w leczeniu objawów menopauzalnych?, Przegląd menopauzalny 2013, 1. 
3. Szkutnik-Fiedler D., Jędrzejczyk M., Grześkowiak E., Bartkowiak-Wieczorek J., Seremak-Mrozikiewicz A., Drews K., Mrozikiewicz P., Rola terapii fitoestrogenowej w łagodzeniu dolegliwości u kobiet po menopauzie, Ginekologia Polska 2010, 81, 929-934.