Złamanie kręgosłupa – skutki. Czym jest złamanie kompresyjne?

Złamanie kręgosłupa określane jako kompresyjne lub zgnieceniowe dotyczy zazwyczaj dolnego odcinka kręgosłupa piersiowego i górnego odcinka kręgosłupa lędźwiowego. Jakie są przyczyny i skutki kompresyjnego złamania kręgosłupa? Czy po tego rodzaju złamaniu kręgosłupa można chodzić? Jak wygląda leczenie urazu?

Czym jest kompresyjne złamanie kręgosłupa?

Kompresyjne złamanie kręgosłupa jest rodzajem urazu, w którym dochodzi do zapadania się kręgów kręgosłupa w wyniku ucisku lub ciśnienia oddziałującego na kość. Ten rodzaj złamania kręgosłupa charakteryzuje się stabilnością i zwykle nie powoduje paraliżu, co oznacza, że w większości przypadków pacjent może chodzić.

Przyczyny kompresyjnego złamania kręgosłupa

Najczęstszą przyczyną kompresyjnego złamania kręgosłupa jest jego uraz, powstały w wyniku upadku na pośladki z pozycji siedzącej bądź na w pełni wyprostowane nogi. Kręgi są wtedy poddane ogromnemu działaniu siły, co może mieć wpływ między innymi na ich zapadanie się.

Na tego rodzaju złamanie kręgosłupa najbardziej narażone są osoby cierpiące na osteoporozę (schorzenie zmniejszające gęstość mineralną kości).

Kompresyjne złamanie kompresyjne – diagnoza

Żeby zdiagnozować kompresyjne złamanie kręgosłupa często wystarczy wykonać zdjęcie RTG kręgosłupa – kręgi, które uległy uszkodzeniu są zniekształcone (ich przednia część zapada się, przez co kręg przypomina swoim wyglądem klin).

Objawy kompresyjnego złamania kręgosłupa

Najbardziej charakterystycznym objawem mogącym wskazywać na kompresyjne złamanie kręgosłupa jest nagły ból kręgosłupa nasilający się podczas chodzenia i pozycji stojącej. Ulgę przynosi natomiast zazwyczaj położenie się. Nie każdy pacjent z kompresyjnym złamaniem kręgosłupa odczuwa jakiekolwiek dolegliwości bólowe. Czasami objawami złamania kręgosłupa tego rodzaju są:

• sztywność pleców,
• trudności ze wstawaniem, np. z krzesła,
• nieznaczne zmiany w postawie ciała,
• zmniejszenie wysokości ciała.

Czasami kompresyjne złamanie kręgosłupa może wywoływać zaburzenia neurologiczne (gdy fragmenty uszkodzonego kręgu dostaną się do otworów międzykręgowych bądź do kanału kręgowego). Należą do nich:

• obniżenie siły nóg lub ich paraliż,
• zmniejszone czucie w obszarze nóg i pośladków,
• problemy z oddawaniem moczu i stolca,
• intensywny ból.

Powyższe objawy neurologiczne wymagają szybkiej hospitalizacji. Gdy wystąpią, wezwij pogotowie, nie próbuj dojeżdżać do szpitala na własną rękę. Staraj się jak najbardziej ograniczyć ilość wykonywanych ruchów, nie chodź do momentu postawienia diagnozy lekarskiej.

Kompresyjne złamanie kręgosłupa a osteoporoza

Jak wspomnieliśmy wcześniej, na kompresyjne złamanie kręgosłupa narażone są przede wszystkim osoby cierpiące na osteoporozę – do złamań może bowiem dochodzić bez większego powodu. Złamanie kompresyjne trzonu kręgu może być stopniowe (w tym przypadku ból jest mniej nasilony, może mieć charakter przewlekły bądź nie występować w ogóle). Często, jedynym objawem uszkodzenia kręgu jest zmniejszenie wzrostu oraz zmiany w sylwetce.

Leczenie kompresyjnego złamania kręgosłupa

To, w jaki sposób będzie leczony chory cierpiący na złamanie kręgosłupa jest zależne od wieku pacjenta, charakteru zmiany, występowania zaburzeń neurologicznych oraz tego, czy dana osoba cierpi na osteoporozę, czy też nie.

Leczenie zachowawcze polega na:

• odpoczynku,
• stabilizacji oraz odciążenia kręgosłupa,
• stosowaniu preparatów przeciwbólowych,
• udziale w rehabilitacji.

Leczenie chirurgiczne kompresyjnego złamania kręgosłupa polega natomiast na stabilizacji kręgosłupa z użyciem śrub i prętów.

Jeśli osoba, u której wystąpiło złamanie kompresyjne choruje na osteoporozę często wykonuje się kifoplastykę oraz wertebroplastykę.

Skutki kompresyjnego złamania kręgosłupa

Jak długo zrastają się kości kręgosłupa? Rekonwalescencja po kompresyjnym złamaniu kręgosłupa trwa zwykle 6-12 tygodni. Czasami po tym czasie u pacjenta obserwuje się jednak chroniczne zmiany.

Do długoterminowych skutków kompresyjnego złamania kręgosłupa zaliczyć można:

• ból – u niektórych pacjentów dolegliwości bólowe odczuwane są nawet po rekonwalescencji; chroniczny ból wynika zwykle ze zmiany w kształcie kręgosłupa po urazie,
• skurcze mięśni – zmiany kształtu kręgosłupa wywołane kompresyjnym złamaniem mogą powodować rozciągnięcie lub skrócenie włókien mięśniowych w tym obszarze; skutkiem tego mogą być skurcze mięśni pojawiające się w czasie niektórych rodzajów ruchów, np. podnoszenia przedmiotów, skręcania tułowia,
• zmniejszenie wysokości ciała,
• widoczne zakrzywienie w górnej części kręgosłupa.

Bibliografia:

1. National Health Service (2020) Stable fractures (breaks) of the spine. Information for patients attending the Department of Radiology.
2. Royal Osteoporosis Society Spinal Fracture.